سرمایه گذاری بخش خصوصی در حوزه ی رفاه اجتماعی

دکتر جابرزاده

متأسفانه در سازمان بهزیستی ؛ ساختار بازارِ سرمایه گذاری در حوزه ی رفاه اجتماعی و خدماتی ؛ به شکل علمی و قانون مند ؛ بدلیل نگاه صد در صد دولتی کارگزاران و مدیران ارشد این سازمان ؛ هرگز تبیین و تهیه نگردیده است و آنچه را هم که بعنوان بخش خصوصی از آن یاد می کنند ؛ در اصل فعالیت درخور اصل 44 نبوده و نمی توان بجز تدوین بعضی از قوانین خوب و بدِ مدیران سلیقه مدارِ این سازمان ؛ ساختاری قدرتمند را برای آن تعریف کرد . به همین خاطر آنچه را که برای اصل 44 در این سازمان می توان تعریف نمود ؛ تعاریفی واقعی نمی تواند باشد ؛ آنچه را که از اصل 44 در این سازمان می توان دید ؛ رفتارهای سلیقه ای و بعضاً سنتی است که توسط بعضی از افراد همین بدنه ی سازمانی بوجود آمده است ؛ که با توجه به اصل تعاریف واقعی اصل 44 ؛ نمی توان ساختاری علمی و قانون مند برای آن متصور بود . البته در این بین در گذشته ما شاهد خیزهایی از دولت مردان و مسئولین بوده ایم که سعی داشتند تلاشی در این زمینه انجام دهند ولی متاسفانه از آن جایی که رها شده و پیگیری ساختارمدارانه ای برای آن وجود نداشته است و بعضاً در زد و بند های سیاسی و عزل و نصب های بیمارگونه گم شدند ؛ در همان سطح باقی مانده و رشد چندانی در آن دیده نمی شود ؛ و از آن طرف در خصوصِ واگذاری ها حداقل در استان تهران و البرز ؛ متأسفانه بجز مراکز کوچک و بدون اندازه ؛ تمامی مراکز بزرگ و اندازه داری را که به اسم واگذاری به افرادی که به هیچ عنوان بخش خصوصی نبوده و از دولت رانت آمده واگذار کرده بودند ؛ با قبول شکست در امر واگذاری ؛ دوباره به دولت بهزیستی برگردانده شدند ؛ و این شد که به جرأت می توان گفت در حقیقت واگذاری صورت نگرفته است . و همه ی این حرف ها مؤید این حقیقت است که در حال حاضر این ساختاری که در سازمان بهزیستی به عنوان خصوصی سازی از آن یاد می شود ؛ موفق و استاندارد نبوده و هنوز از حوزه ی فعالیت های دولتی خارج نشده است ؛ و تعاریف و عملکردی هم اگر وجود دارد ؛ در دایره ی آزمون و خطا بوده و هر چه به جلو می رود ؛ به اول راه برگشتن است ؛ لذا برای اینکه این سازمان بتواند از این مسیر تکراری و بیهوده خارج شود بایستی ؛ به همان سیاست سرمایه گذاری های کوتاه مدت روی آورد ؛ یعنی به سرعت و با قدرت و اختیار و برنامه ریزی صحیح ؛ برای تقاضاهای سرمایه ای کوتاه مدت ؛ صندوق های پولی تخصصی تشکیل دهد ؛ صندوق هایی که بطور تخصصی و فقط برای رسیدن به اهداف این سازمان توسط بخش خصوصی تشکیل می شود ؛ بیاد داشته باشیم که در این اجتماع ما ؛ نباید انتظار داشته باشیم که سرمایه گذاران در شاندیز ها و رستوران های زنجیره ای و سازندگان و بوجود آورندگان صنایع پیشرفته ی غذایی و قطب های کشاورزی و دامداری و ریسندگی و کارخانجات قالی بافی و صنعت داروسازی و و امثالهم بخواهند ؛ در اَمر خدمات رسانی در راستای اهداف سازمان بهزیستی ؛ سرمایه گذاری کنند ؛ این که یک خیال باطل و خامی است ؛ لذا تنها این سرمایه گذاران کوچک و خُرد هستند که هر از چند گاهی برای سرمایه گذاری در این مسیر داوطلب می شوند و ما می بینیم که از حد و اندازه ی یک و یا چند مرکز نگهداری و توانبخشی جزء عبور نکرده اند و رشد قابل توجهی ندارند ؛ و اصلی ترین دلیل این نقیصه ؛ نگاه دولتمردان به این مسئله ی خصوصی سازی در حوزه ی خدماتی و رفاهی و اجتماعی است . لذا برای شروعی درست ؛ بایستی با احداث این صندوق ها به سمتِ صنعت رفاه اجتماعی پیش برویم ؛ بایستی برای تأثیر بیشتر زمینه های فرهنگی شیعی – اسلامی در این تخصص قدم های بزرگ و جدی برداشته شود ؛ متأسفانه ما می بینیم که برای سرمایه گذاری های میان مدت و بلند مدت ؛ بانک ها فعال بوده و بده و بستان های پشت پرده ی صحیح و ناصحیح زیادی دارند ؛ ولی برای سرمایه گذاری های خُرد و کوچک که اکثر این موارد را تشکیل می دهد ؛ کوتاهی می کنند و نِدای نداریم و نمی شود و نباید سر می دهند ؛ و ما می بینیم که سازمان بهزیستی نیز از همین دولت است . این مسیر قبلاً در مدت زمان کوتاهی تجربه شده است که هر چه الآنه بعنوان بخش خصوصی در این سازمان از آن یاد می شود و یا وجود دارد ؛ از فعالیت همان زمان قبل است ؛ بودند افرادی که با نگاهی درست ولی ابتدایی در این مسیر گام نهادند ولی از آن جایی که در سطح کلان این سازمان و بالاتر از آن ؛ نگاهِ درستی به این مقوله وجود نداشت ؛ آن افراد و آن حرکت ها نیز به کناری رانده شد و بخش خصوصی ؛ بخشِ خصوصیِ اصلِ چهل و چهاری نشد . ما گفتیم و باز هم انگاری نمی شنوند و نمی بینند .